JE BEREIKT MEER ALS JE GENIET VAN HET PROCES
Waarom is streng en gedisciplineerd een vreselijk saai voedingspatroon en trainingsprogramma volgen zelden op lange termijn succesvol? Simpel: omdat je er uiteindelijk zo’n gruwelijke hekel aan krijgt dat je linea recta de andere kant verkiest. Op korte termijn kun je jezelf prima restricties opleggen en consequent je uitblijvende enthousiasme door discipline vervangen. Op lange termijn? Weinig kans op succes.
De titel is inderdaad een lekkere vrije boeren Nederlandse vertaling van een bekende quote. “If you learn to love the proces, the results will follow”. Bekt op z’n Engels een stuk lekkerder weg, maar in alle eerlijkheid: Engelse titels werken gewoon minder goed voor bereik op Nederlandse bodem. Tsja wat kies je dan. Anyway (weer ff Engels), Engels of Nederlands, deze blog gaat je weer een eind op weg helpen als het gaat om je fysieke doelen. En dat is uiteindelijk waar het om draait. Jij wil een strakkere buik, een fitter lijf, dikkere biceps of je prestatie verbeteren? Ga er dan even goed voor zitten.
Resultaatfocus versus procesfocus
Waar het hier in basis over gaat is resultaatfocus versus procesfocus. En heel veel mensen kiezen de verkeerde: namelijk resultaat. Het liefst de route die zo kort en krachtig mogelijk is. Dat is waarom diëten en fatloss challenges vaak verkozen worden boven verandering van leefstijl en waarom supplementen als zoete broodjes over de toonbank vliegen. Als je gewenste resultaat er maar even lekker dik bovenop wordt gelegd.
Even voor de duidelijkheid. Wat is resultaatfocus en wat is procesfocus? Resultaatfocus betekent simpelweg het volgende. Je hebt een doel: 10 kg afvallen, je PR verbeteren, spiermassa aankomen. Dat is het resultaat dat je nastreeft. Resultaat focus zegt ook alleen maar iets over dat resultaat. Het doel is bereikt… en dan? Hoe ga je het vasthouden en wat heb je geleerd? Alle marketing rondom dieetshakes, prestatiebevorderende supplementen en challenges is gericht op communicatie over het resultaat. Het proces? Simpel en voor iedereen hetzelfde.
Procesfocus betekent dat je je meer gaat bezighouden met het proces richting je doel. Welke kennis en vaardigheden heb je nodig om het doel te bereiken? Hoe ga je die kennis vergaren en die vaardigheden eigen maken? Even ter illustratie: een shake maken als vervanger voor je maaltijd is geen vaardigheid, maar een gemakzuchtig trucje, tenzij dat je shake een bewuste en tijdsefficiënte keuze is binnen het totaalpakket van je voedingspatroon.
Het grote nadeel van een (resultaatgericht) doel
Het grote nadeel van de focus op resultaten en het stellen van resultaatgerichte doelen? Het zegt niets over die weg er naartoe en dat alles wat niet in het straatje van je resultaat past gelijk een tegenvaller is.
Stel je doel is je vetpercentage verlagen en de meetresultaten vallen tegen? Als je alleen maar met het resultaat bezig bent is dat een dikke vette (letterlijk) tegenvaller. Maar als je meer naar het proces kijkt, ontdek je wellicht waar het aan gelegen heeft en hoe je hier beter mee om kan leren gaan.
Plus: als je doel wegvalt, wat dan? Het feest waarop je wilde shinen gaat niet door, de wedstrijd waarvoor je zo hard getraind hebt is afgelast, of je hebt simpelweg je doel bereikt. What’s next? Focussen op het resultaat zonder dat je along the way het één en ander aan kennis en vaardigheden hebt opgedaan, levert je maar 1 ding op: het resultaat zelf. 3 keer raden waarom mensen na een strenge ‘dieetperiode’ terugvallen in hun oude patroon?
De oplossing: het proces dusdanig inrichten dat je het leuk gaat vinden. Leuk om nieuwe recepten te ontdekken, lekker om je gezonde maaltijden te eten, motiverend om je sportmomenten te pakken, en waardevol om je slaap te managen. Want het is echt zo simpel: als jij het proces voor de donder niet leuk, waardevol of motiverend vindt, ga je na het bereiken van je doel YOLO terug naar ‘the old you’.
“I believe that half the unhappiness in life comes from people being afraid to go straight to go straight at things”
- William J. Locke -
Tijdelijke trade-offs
Nu zou bovenstaande de indruk kunnen wekken dat het proces altijd alleen maar leuk, motiverend en tof is. Niets is minder waar. Er zijn wel degelijk zogenaamde tijdelijke trade-offs en er gaan gegarandeerd momenten zijn dat je terugvalt of op je bek gaat. It’s part of the proces en niemand gaat je vertellen dat dat nou per se onder de noemer leuk of motiverend valt! Maar je leert er wel van.
Ja, het kost energie om je voedingspatroon onder de loep te nemen. Als jij geen flauw benul hebt van de voedingswaarde van je producten dan zul je tijd en aandacht moeten besteden aan het krijgen van inzicht. Dat kan inderdaad betekenen dat je alles wat je eet in een app zet, waar je op dat moment niet vrolijk van wordt. Als je geen idee hebt wat voor jou een normale portie is of hoe 50 gram rijst eruit ziet? Dan kan het wel degelijk waardevol zijn om producten af te wegen, ook al vind je dat niet per se leuk.
In de meeste gevallen zul je tijdelijke trade-offs moeten maken: dingen doen die je niet leuk vindt om daar op lange termijn profijt van te hebben. Die zure appel is, trust us, echt de moeite waard om even een flinke hap uit te nemen.
Het is volledig afhankelijk van je doelstelling. In welke mate vergt die doelstelling iets van het proces dat je doorloopt? Ambitieuze doelen vergen ambitieuze processen. In trajecten brengen we dit vaak in beeld middels de levels van commitment, een onderdeel uit ons coachmodel.
Wat is je startpunt?
Hoe minder je over de kennis en vaardigheden aangaande je doel beschikt, hoe meer energie het kost om die kennis en vaardigheden eigen te maken. Vergelijk het met het maken van een schilderij. Als geoefend schilder weet je alles over kwasten, kleuren, de kwaliteit van het doek, de hoogte van de standaard en je kent je eigen voorkeursstijl. Heb je nog nooit een schilderij gemaakt en stamt je laatste kunstwerk uit je kindertijd? Dan moet je al die vaardigheden en kennis eerst zien te ontwikkelen voordat je iets fatsoenlijks op het doek krijgt.
Precies hetzelfde geldt voor voeding (maar ook training). Als je van kant nog wal weet, kost het meer tijd en meer energie. Iemand die al jaren ervaring heeft met voeding, zal in staat zijn om porties redelijk goed in te schatten, weet waar hij zijn vetten, eiwitten en koolhydraten vandaan haalt en hoe hij ongeveer zijn inname moet managen om het gewenste resultaat te realiseren. Weet je dat nog niet? Dan zul je tijd en energie moeten steken in het ontwikkelen van die kennis en vaardigheden.
Hoe ambitieuzer je doel, hoe intensiever het proces
Los van je beginniveau: hoe groter de prestatie is die je van je lichaam vergt, hoe intensiever je wil weten welke invloed voeding heeft en hoe je op dat vlak (en op alle andere vlakken, zoals training, slaap en stress) op de juiste manier kan bijsturen. Als je voor de lol de halve marathon gaat rennen en je doel is enkel het halen van de eindstreep, vergt dat heel iets anders van je lichaam dan wanneer je doel het neerzetten van een bepaalde tijd is. En een strakke buik is heel iets anders dan een gruwelijke sixpack.
Wat je hiermee kunt? Bewust zijn van het gegeven en jezelf afvragen of je doel de nodige commitment waard is. Zo niet? Stel dan je doel bij om teleurstelling te voorkomen.
Onder aan de streep
Het is ontzettend goed om een doel voor ogen te hebben. Dat kan je motiveren om de eerste stappen te nemen en op momenten je focus scherp houden. Vergeet echter niet dat de manier waarop je met het proces omgaat heel veel zegt over de termijn waarop je iets kan volhouden. Gebruik het proces om je doel te realiseren, maar richt het ook zo in dat je er op lange termijn baat bij hebt. Dat scheelt je een hoop teleurstelling en levert je aan de andere kant ontzettend veel op!
